11 september 2011

Eindelijk de brug dan toch gevonden

Okee, het kost wat tijd, maar dan heb je ook wat. Vrij vertaald in: Ik heb een paar jaar nodig gehad om er achter te komen waar mijn vader in de oorlog op de foto is gezet. Dit was de foto:


Omdat er zo weinig van de omgeving op staat was het aanvankelijk gissen wat er nu precies op stond. Aan de linkerkant staat een hek, dat op enkele bruggen in Amsterdam werd gebruikt om het verkeer tegen te houden als de brug open moest. Het was dus een brug, maar welke? Achterop stond April 1942, dus de foto was in het voorjaar gemaakt. Dat verklaarde ook de lange schaduwen. Ik dacht dat het tijdstip van opname midden op de dag was, zodat het water min of meer noord-zuid zou lopen. Met als gevolg dat de brug in oost/westelijke richting lag.
Afijn, alle bruggen in die richting op de kaart opgezocht en de situatie vergeleken met wat er op de foto stond. Sommige (de Scharrebiersluis bij het Entrepotdok, bijvoorbeeld) leken veelbelovend. Zelfde soort hek, ook in de buurt van een waardevol object (dat Entrepotdok), maar details kwamen niet overeen.
Nog maar weer eens navraag doen, de bemensing van het Stadsarchief Amsterdam helemaal gek maken met vragen (sorry daarvoor) en tientallen foto's en tips natrekken.
En dat allemaal zonder resultaat. De foto is zelfs geplaatst op de website van Ons Amsterdam, want de lezers van dat blad kennen Amsterdam als geen ander. Ook weer niets. Om wanhopig van te worden. Misschien de lantaarnpaal? Dit type kwam voor op een aantal Amsterdamse bruggen, maar ook dat spoor liep dood.
Wat doe je dan? De beste manier is om even helemaal iets anders te gaan doen. In mijn geval was dat onderzoek naar de meandering van de Waal rond 1600 en het maken van een reeks transcripties.
En dan kruipt het bloed toch weer waar het niet gaan kan. Weer de Beeldbank van Stadsarchief Amsterdam opgezocht en zoeken naar foto's met als thema 'loods', 'haven', 'kraan' en 'kade' om er een paar te noemen. En uiteindelijk kwam ik deze tegen:


Die loods, die lijkt wel heel erg op de loods op de foto uit 1942. Gelukkig hoef je niet naar zo'n klein postzegeltje te turen, met één muisklik kan de foto worden vergoot. En dan komt dit in beeld:


Frappant, dus. Alleen het gebouw met de puntjes op de achtergrond, dat zag ik niet echt op de originele foto. Maar met een kleine computerbewerking (het egaliseren van het histogram, voor de kenners) zie je opeens dit:


Hebbes. Het ging dus om een brug over de Binnenhaven. Via een oude plattegrond van de stad blijkt, welke brug dat is geweest:


Brug nummer 269, lopend niet in oost/westelijke richting, maar in noord/zuidelijke richting. Waaruit dus meteen volgt, dat de foto niet midden op de dag is genomen, maar ergens aan het eind van de middag. Het Stadsarchief heeft een originele bouwtekening van deze brug in bezit. En daar zien we, inderdaad, de lantaarnpaal.


Daar nog in originele staat, en niet kapotgeschoten (denk ik) zoals in de oorlog. De brug had oorspronkelijk een stenen aanzet, op de foto staat waarschijnlijk een houten noodconstructie die in de oorlog is aangebracht.

Tijdens het bewerken van de foto van het Stadsarchief komt ook bovenop de loods een bord met namen aan het licht. Plaatsen in Schotland die ook op de originele foto te vinden zijn:


Die Binnenhaven bestaat niet meer, hij moest verdwijnen omdat het aantal sporen naar het Centraal Station vergoot moest worden. Vroeger lag er een enkel spoor op de dijk, nu zijn het er meer dan tien.

Bij het Stadsarchief kunnen ze nu even rustig ademhalen. De deskundigen hoeven niet meer meteen in de stress te schieten als ze me zien binnenkomen. Zo van: "Oh, daar is hij weer, met zo'n brugzoekende blik in zijn ogen." Maar misschien heb ik binnenkort wel weer een ander probleem waar deskundige assistentie absoluut bij nodig is...

2 opmerkingen:

Peter Miebies zei

Met genoegen kennis genomen van deze ruime portie speurzin!

Christian zei

Wauw! Dit speurwerk verdient een supergrote pluim, Richard! Ik lees je verhaal nu pas, maar wilde mijn compliment toch nog even aan je kwijt.