Briljant plan voor monnikenwerk
Monnikenwerk, het slaafs overschrijven van een boek, werd overbodig toen de boekdrukkunst werd uitgevonden. Dat leidde tot werken zoals "Die hystorie vanden grooten Coninck Alexander", waarvan hierboven een fragment dat is gehaald van de website van de Koninklijke Bibliotheek.
Tegenwoordig is monnikenwerk een ander woord voor een klus waar je heel veel energie in moet stoppen. Het resultaat van zo'n klus kan heel aangenaam zijn, zoals blijkt uit een plan dat is opgesteld door Arie M. Butterman. Arie heeft zich voorgenomen om het doopboek van 's Gravendeel - dat niet meer bestaat - te reconstrueren aan de hand van secundaire bronnen. Niet alle registers van voor 1811 hebben de tand des tijds weten te weerstaan. Ze zijn bijvoorbeeld verloren gegaan door brand, overstroming of een bombardement.
's-Gravendeel ligt vlakbij Dordrecht, zoals te zien is op het kaartfragment hier onder. Ik vond deze kaart in de atlas van Fredrik V, die wordt bewaard bij de koninklijke bibliotheek in Kopenhagen. De atlas is online te zien.
De doopregisters van 's-Gravendeel zijn er niet meer, wat overigens ook geldt voor andere registers uit de tijd voor de Burgerlijke Stand. Sinds kort is het mogelijk om het Repertorium DTB van het Centraal Bureau voor Genealogie online te raadplegen. Daarin is te zien welke boeken er nog zijn en waar ze bewaard worden.
Hoe het in zijn werk gaat
Terug naar 's-Gravendeel en het idee van Arie Butterman. Zijn redenatie luidt als volgt: als mensen gaan trouwen na 1811, dan moeten ze een uittreksel uit het doopboek inleveren. Al die uittreksels zijn bewaard gebleven in de collecties HuwelijksBijlagen (HB) van de archieven. Tegenwoordig zijn die collecties ook online te bekijken via de https://familysearch.org/search/collection/list#page=1&countryId=1927059. Als een groepje mensen bereid is om die verzameling HB's door te spitten en alle dopen van 's-Gravendeel te noteren, dan kan een deel van het doopboek worden gereconstrueerd.
Volgens Butterman moet op deze manier zo'n 70 procent van het doopboek terug te halen zijn. Het lukt alleen niet bij mensen die vroeg zijn overleden of die nooit getrouwd zijn. Een briljant plan, dus. Wie er meer over wil weten kan de handleiding bekijken op de site van Piet Molema, die me op het spoor zette van dit reconstructieplan.
Hartelijk dank, Piet.
2 opmerkingen:
Graag gedaan Richard. Ik hoop dat het op diverse plaatsen tot resultaat zal leiden. bovendien hoop ik dat het genealogen aanzet om meer creatieve oplossingen te bedenken voor problemen.
Als simpelweg alle huwelijksakten worden geïndiceerd - voor Brabant is dat al gedaan - en daarin worden de geboorteplaatsen meegenomen, dan kun je ook daaruit afleiden wie er vóór 1811 in 's-Gravendeel werden geboren, toch? Dat voorkomt volgens mij, dat speciaal voor dit ene project al die huwelijksbijlagen moeten worden doorgeworsteld.
Overigens, door een stadsbrand in 1824 is ook van Waalwijk de nagenoeg complete serie dtb's verloren gegaan. Dankzij het monnikkenwerk van oud-archivaris Couwenbergh is er een prachtige reconstructie beschikbaar in de vorm van duizenden archiefblaadjes. Heel fijn!
Een reactie posten