Waar is de herberg?

In de 19e eeuw werd de herberg in het Friese Spannum gerund door Murk Harmens Abma (aangetrouwde familie) en later door Anne Annes Hettema (familie). Ik weet dat uit documenten van de Burgerlijke Stand, bijvoorbeeld:



Of:



Maar wat daar niet in staat, is het exacte adres van de herberg. Zoeken in oude kranten levert ook niet echt meer gegevens op. Daar zie je alleen dat de persoon in kwestie kastelein was in de herberg in Spannum.



Misschien ook wel logisch, want “iedereen” wist natuurlijk waar hij die herberg kon vinden. Net zoals iedereen wist waar de kerk van het dorp staat. Van beide gebouwtypes is er maar één, dus je hoeft er niet naar te zoeken. Voor de kerk gaat dat nog steeds op, die staat middenin het dorp en je ziet hem meteen. Een kerk heeft ook niet echt een adres nodig. Die bekendheid van de herberg was dus 100 jaar en meer geleden geen enkel probleem. Het wordt pas moeilijk als een nazaat (ik dus) wil weten waar het gebouw nu staat of, als het afgebroken is, heeft gestaan. Zoeken op internet naar “herberg” en “Spannum” levert niet veel op. Hooguit een link naar knipsels uit oude kranten. Maar die had ik dus al. Dan maar wat dichter bij het probleem gaan staan. De herberg is een aantal keren van eigenaar gewisseld en steeds werd daar een notariële akte voor opgemaakt. Met daarin, om elk misverstand te voorkomen, een duidelijke beschrijving van het onroerend goed.



En inderdaad, er staat zoals verwacht een complete beschrijving in, inclusief de kadastrale gegevens (Sectie C nr 617). En daar was het me om begonnen. Helaas bleek de kadastrale kaart van 1832 (gemaakt aan het begin van de registratie) het betreffende nummer niet te bevatten, de herberg was er toen nog niet. Archief Tresoar beschikt echter ook over kadastrale kaarten van een latere datum (1887) en daar staat de herberg wel op getekend. Dat ziet er dus zo uit:



Voor het gemak heb ik het water (de opvaart en de slootjes) even een blauwe kleur gegeven.

Van daar af was het niet zo moeilijk om te bepalen waar de herberg ooit heeft gestaan. En verrassing: hij staat er nog steeds, alleen niet meer met een winkel/herberg-functie. Fascinerend om te zien dat het gebouw nog bestaat. Er komt nog een fotoserie van het pand, maar daar is wat meer tijd voor nodig die ik nu even niet heb. Hieronder al wel een foto uit het Fries Fotoarchief, gemaakt in 1908, de herberg blijkt hier bij nader inzien toch niet op te staan, zoals ik eerst dacht.