De volkstelling van Friesland 1744
In 1744 werd een heuse volkstelling gehouden in alle grietenijen van Friesland. Vijf jaar later werd de stand van de bevolking en zijn rijkdom nog een keer opgenomen, en genoteerd in de zogeheten Quotisatiekohieren.
Die laatste staan al geruime tijd op de website van Tresoar als een doorzoekbaar bestand. De volkstelling van 1744 was alleen in te zien op microfiche op de studiezaal. Zoals dat met microfiches gaat: de kwaliteit is niet altijd even mooi. Maar nu is daar verandering in gekomen, door het plaatsen van een serie prachtige foto's van de originele bladen.
Bijvoorbeeld deze, van Rinsumagesst:
overigens opgeschreven als Rinsmageest. Deze foto's zijn erg duidelijk en het moet niet al te moeilijk zijn om er een transcriptie van de maken. Wie daar meer over wil weten kan hier terecht. Een deel van de provincie is al in een bestand gezet, zoals te zien is op het volgende plaatje:
Het is uiteraard de bedoeling dat de hele provinciekaart groen wordt, met helaas uitgezonderd de eilanden. Vlieland, Terschelling en Ameland hoorden tot de provincie Noord-Holland en voor zover bekend zijn er van Schiermonnikoog geen bladen bewaard gebleven.
Update: Hoe snel het kan gaan: het kaartje dat hierboven staat is na een paar dagen al geheel ingehaald door de werkelijkheid. Het heeft niet zoveel zin om de actuele stand hier steeds weer te geven. In plaats daarvan verwijs ik naart het forum van Tresoar. Iets naar beneden scrollen om de actuele kaart te zien.
5 opmerkingen:
@Richard,
Het is volgens mij onjuist, dat Ameland onderdeel van de provincie Noord-Holland is geweest. In 1813 werd het ingedeeld bij Friesland, maar voor die tijd had een een quasi onafhankelijke status.
Groet,
Gijs Hesselink
@Gijs,
Je hebt gelijk, dit was een lacune in mijn kennis. Maar het resultaat blijft hetzelfde: er zijn geen tellingen van Ameland beaaard gebleven.
Leuk dat ze ook via hun forum mensen werven om mee te helpen registers toegankelijk te maken. Lijkt een beetje op het project rond notaris- en schepenakten van het BHIC.
@Christian: Als ik de signalen goed interpreteer wordt dit een megasucces. Mijn kaartje van afgelopen dinsdag is al volkomen achterhaald, zo blijkt. Er zijn al veel meer grietenijen in bewerking. En al twee klaar ook nog (op de eindcontrole na, dan). En er gaan stemmen op, om ook de speciekohieren te "doen". Die lopen van 1759 tot 1805 en maken het mogelijk om mensen gedurende die jaren te volgen van plaats naar plaats.
En inderdaad, op 13 juli waren alle 11 en 30 plaatsen (steden en grietenijen) al geclaimd.
Een reactie posten