Terug in de tijd naar Vlieland

Een van mijn voorvaderen was Pieter Harmensz Swafelstock, schipper van Vlieland. Hij bevoer de zeeën (ondermeer op walvisvaart, naar Archangel en van Portugal naar de Oostzee) en hij woonde in West-Vlieland. Dat dorpje bestaat helaas niet meer, het werd uiteindelijk in 1737 verzwolgen door de zee. Het enige wat rest is een aantal historische kaarten. Zoals de kaart hieronder, die is getekend in 1594 en die wordt bewaard bij het Nationaal Archief in Den Haag.


De kaart is onderdeel van de zogeheten Collectie Hingman. Tekenaar van de kaart is Pieter Bruijnsz, landmeter in 's Rijks dienst. Op de overzichtsfoto is het dorp niet echt goed te herkennen. Daarvoor is een detailopname veel beter:


Wat opvalt is het beroerde perspectief van de vogelvluchtkaart. Maar kijk je daar doorheen, dan zijn toch veel details waar te nemen. Bijvoorbeeld het feit dat het dorp bestaat uit een aantal evenwijdige straten met daartussen kleine steegjes (die gloppen worden genoemd). Dit stratenpatroon is nu nog te zien in Oost-Vlieland. Ik ben nieuwsgierig van aard en ik vroeg me af of het mogelijk was om deze kaart om te zetten in een duidelijke tekening. Met behulp van de computer (vooral het programma Sketchup van Google) begint dat aardig te lukken. Hieronder een voorproefje van de kerk met naastgelegen woning, vermoedelijk van de predikant.


Deze eerste poging is nog niet goed, zo staat de zon lekker uit het noorden te schijnen en heeft de kerk nog een pannendak. Uit de literatuur blijkt, dat de kerk een leien dak had. Dat wordt nog aangepast. Uiteindelijk hoop ik een 3D-model te hebben waar je virtueel doorheen kunt wandelen zodat een beter beeld ontstaat van het eiland zoals het ruim 400 jaar geleden was.