Woordspelletjes in de Sont

Een van mijn voorvaderen heette Harmen Pietersz Swafelstock en hij heeft een aantal reizen gemaakt naar de Oostzee. Elke passage door de Sont - de nauwe zeearm tussen Denemarken en Zweden - werd opgetekend door de Deense douanebeambten. Naam van schipper en de aard van de lading werden opgetekend in dikke boeken, die bewaard zijn gebleven in Kopenhagen. Door een grandioos transcriptieproject zijn de inschrijvingen nu via internet doorzoekbaar.
Hoera dus, maar wel met enige reserves. In eerste instantie vond ik maar een paar vermeldingen, terwijl ik toch vermoedde dat het er meer waren geweest.

Verminkingen
De namen zijn van papier naar internet gebracht, maar daar zitten toch de nodige schakels tussen. Ga maar na:

Schipper zegt zijn naam, al dan niet slissend of verkouden
Douanebeambte schrijft dat fonetisch op
Transcribent leest de naam en typt in wat hij denkt te zien.

Vervolgens loop ik de lijsten op internet na, op zoek naar Swafelstok, Swavelstock of iets wat daarop lijkt. Het blijkt dat mijn fantasie niet helemaal toereikend was om alle varianten te kunnen vinden. De computer biedt uitkomst, door mij te laten zoeken op de lettercombinatie "lst" die in elke verminking voorkomt. En dan krijg je:
Schafelstock (1)
Schaffelstock (1)
Schvafelstork (1)
Schvaffelstock (1)
Schwaffelstock (2)
Schweuellstock (1)
Sekaufelstock (1)
Sevanellstork (1)
Smoffeulstoch (1)
Snofellstoch (1)
Suafelstock (2)
Suagelestoch (1)
Suagelstoch (1)
Suavelstoch (1)
Suavelstock (1)
Suavuelstoch (1)
Suawelstoch (4)
Suegellstoch (1)
Suenelstoch (1)
Suofuelstoch (2)
Suogell stoch (1)
Suogellstock (1)
Suogellstork (1)
Suogelssoch (1)
Suogelstoch (5)
Suogelstock (1)
Suouelstoch (1)
Sveuelstoch (1)
Swaawellstock (1)
Swaffuellstock (1)
Swaffuelstech (1)
Swaffuelstoeck (1)
Swafuelstock (2)
Swawellstoch (1)
Swawellstock (2)
Swawelstich (1)
Swawelstick (1)
Sweuellstork (1)
Swevellssig (1)
Swevellstøck (1)
Sweffelstoch (1)
Sweffuelstoch (1)
Swellstock (1)
Swoffuelstoch (4)
Swogelstock (2)
Swosselstoch (1)
Swoufelstock (1)

En dan heb ik nog alleen maar de namen gedaan die met een "S" beginnen... Afijn het houdt je wel even bezig. De foto boven dit stukje is gemaakt vanaf de veerboot van Helsingör in Denemarken naar Helsingbord in Zweden. Je ziet kasteel Kronborg, van waaruit de Tol in de Sont is afgedwongen tot aan 1857.

Wie zelf wil zoeken in de registers, kan terecht op de speciale website van het project.

Update - 1 Ik bleek toch nog een paar varianten te hebben gemist. En er was nog een extra factor in het spel, want niet alleen Harmen voer naar de Oostzee, zijn broer Hendrik deed hetzelfde. En dus moet ik de hele gevonden lijst Swafelstokken nu in tweeën delen. Een lijstje voor Hendrik en eentje voor Harmen.

Update - 2 Ik was nog een foutmogelijkheid vergeten: bij de transcriptie kan een gegeven in een verkeerde kolom worden neergezet. En zo kan het gebeuren dat het onderwerp van mijn zoektocht niet van Vlieland komt, maar uit:



Update - 3 Inmiddels is het bovenstaande plaatje historisch geworden, want de verkeerde ingave in de database is nu gecorrigeerd. Snel werk van Tresoar, mijn dank daarvoor (dat rijmt).