Een oude klassefoto

In de nagelaten papieren van mijn moeder zit ook een oude klassefoto, gemaakt toen ze op de Kweekschool in Amsterdam zat, ergens in de jaren dertig van de vorige eeuw. Verdere gegevens onbekend, er staat ook niets op de achterkant van de afdruk.


Uiteraard heb ik verhalen gehoord over die schooltijd, maar als klein jongetje vind je dat niet echt interessant. Die gaan dus het ene oor in en het andere oor weer uit, zogezegd. Alleen bepaalde details zijn me bijgebleven, zoals het enge verhaal dat enkele klasgenoten in de oorlog waren ‘verdwenen’. Hoe kan iemand nou zomaar verdwijnen? Nadere uitleg kreeg ik niet, want daar werd niet over gepraat.
Pas veel later krijg je in de gaten wat er met de cryptische zin werd bedoeld, namelijk: gearresteerd door de bezetter, afgevoerd naar een concentratiekamp om daar vermoord te worden.
Maar om wie ging het nou eigenlijk? Ik ben bang dat niemand die op de foto staat nog in leven is, dus aan hen kan ik het niet meer vragen. De nieuwsgierigheid blijft echter en om toch antwoord te krijgen ben ik gaan spitten. Om uiteindelijk in het Stadsarchief van Amsterdam het antwoord op mijn vraag te vinden.


De Kweekschool voor Onderwijzers en Onderwijzeressen, zoals deze voorloper van de PABO toen heette, hield er albums op na. Met daarin foto’s van belangrijke gebeurtenissen, zoals het afscheid van een directeur, buitenschoolse activiteiten (een excursie naar Het Gooi, bijvoorbeeld) en een verzameling klassenfoto’s. Die laatste waren ingeplakt met een stukje calqueerpapier er over heen, met daarop bijna alle namen. En deze foto uit 1933 is dus een ware goudmijn.


Eindelijk wist ik de namen van de leerlingen die op de foto stonden, inclusief de twee Joodse jongens die de oorlog niet hebben overleefd. Via de website van het Joods Monument kwam ik er achter waar ze zijn overleden. En ik ben in de gelegenheid om de foto’s van Bram van Dam en Arnold Houtkruijer toe te voegen aan het Joods Monument. Dat is vandaag gebeurd.



Update: Dank voor de correctie, Maarten, ik had inderdaad in de haast Krefeld getypt in plaats van Kreveld. Ik heb het onderstuk van de foto aangepast. Regina (roepnaam Gien) van Kreveld woonde in de Retiefstraat 37 in Amsterdam en haar naam staat niet in het overzicht van het Joods Monument. Uit de Retiefstraat zijn wel veel Joden weggevoerd in de oorlog.