Even een waarschuwing vooraf, mensen die hopen nu een bloederig verhaal te lezen over "moord ende doodslagh" in de archiefwereld moet ik teleurstellen. Het verhaal gaat namelijk over iets heel anders.
Hoe begon het allemaal? De Groninger Archieven hebben het geweldige plan opgevat om scans te maken van alle DTB-boeken van de provincie en daar trof ik bij de trouwinschrijving in de Stad Groningen de volgende vermelding van een voorouder aan:
De datum van het huwelijk was al bekend, maar nieuw voor mij en de rest van de familie was, dat er een akte van consent (= toestemming) is opgemaakt. De inschrijving uit Groningen weet zelfs de datum (15 maart 1718) te vermelden, doch laat verstek gaan bij de naam van de notaris.
Ik wilde die akte toch wel graag zien, wie weet wat daar allemaal voor extra informatie in staat. Dus het plan was simpel: doe een zoektocht in de index van het notarieel archief van Amsterdam, vraag de akte aan, maak er een foto van en klaar is Kees.
Nou, Kees zou dan klaar kunnen zijn, maar ik zeker niet. In de index (die erg beperkt is) komt geen verwijzing naar de akte in kwestie voor.
Uit de wiskunde ken ik de techniek "Brute force", waarmee wordt bedoeld dat wanneer een bepaalde waarde niet direct te berekenen is, deze door het doen van een groot aantal deelberekeningen toch benaderd kan worden. Getallenkraken, wordt dit ook wel genoemd. Vertaald naar het archiefwezen komt dit neer op: selecteer alle akten waar de gezochte akte tussen kan zitten, en blader die allemaal door.
Zo gezegd zo gedaan. Eerst maar een lijst maken van de notarissen, die op 15 maart 1718 aktief waren in Amsterdam. Dat waren er, schrik niet, 67. Via de inventaris op de website van het Stadsarchief heb ik alle aanvraagnummers opgezocht en op een lijst gezet. Aan de hand van die lijst werd begonnen met zoeken. In de trant van: archiefstuk aanvragen, ophalen, doorbladeren tot 15 maart 1718, kijken en weer terugbrengen als de akte er niet in zit. Daarna weer terug naar stap 1.
Ik heb dit in totaal 25 keer moeten doen (soms met een boek van 1,5 kilo, soms met een pak van meer dan 6 kilo) en bij pak 26 had ik eindelijk beet! De akte is gevonden en nu is het zaak er een mooie transcriptie van te maken. Hier is alvast het voorloopvel:
Even snel rekenen en je ziet dat hier sprake is van een verdubbeling van het bedrag, ofwel een verhoging met 100 procent. Per koe moest geen 8 gulden meer worden betaald, maar 16 gulden. Tevens werd de betalingstermijn, die voorheen acht dagen bedroeg, verkort tot vier dagen. En wie zich daar niet aan hield, kon een boete tegemoet zien. Hoezo, de goede oude tijd?
